Ճարտարապետությունը հայկական ժառանգության առավել հարուստ մասն է կազմում, այն զգալի ներդրում ունի միջազգային ճարտարապետության մեջ: Ճարտարապետական նախագծման ավանդույթը հնագույն ծագում ունի. այն առաջացել է դեռևս Հայկական լեռնաշխարհում: Ուրարտական ժամանակաշրջանում՝ մ.թ.ա. 9-6 դարերում զարգացել և կատարելագործվել է ճարտարապետությունը: Ուրարտացիները հիշատակվում են իրենց բարձր չափանիշներին համապատասխանող քաղաքների (Արգիշթի, Տուշպա, Էրեբունի), արքունի համալիրների կառուցման և ներքին հարդարման համար:
Նախաքրիստոնեական Հայաստանում քաղաքային ճարտարապետության ավանդույթները և արվեստի այլ ձևերը զարգացել են հնագույն հելլենիստական և հռոմեական արվեստի ազդեցության ներքո (Գառնու տաճարը Հայաստանում գոյություն ունեցող միակ հեթանոսական կոթողն է): Քրիստոնության՝ որպես պետական կրոն ընդունումից հետո՝ Հայաստանը թևակողեց ճարտարապետական զարգացման նոր փուլ:
Քրիստոնեության ընդունման վաղ շրջանում (5-7-րդ դարերում) Հայաստանում ընթացել է եկեղեցական ճարտարապետության զարգացում՝ տարբեր բազիլիկային գմբեթներով տների կառուցման միջոցով: Հայ ճարտարապետությունը իր ուրույն ազգային ոճն է ստեղծել տաճարների՝ Էջմիածին, Հռիփսիմե, Զվարթնոց, Գեղարդ կառուցման գործում: 9-14-րդ դարերի ընթացքում ստեղծվել են արվեստի նոր գլուխգործոցներ՝ Ամբերդը, Տաթևը, Աղթամարը, Մարմարաշենը, Սանահինը, Հաղպատը, Հաղարծինը, Գոշավանքը, Օհանավանքը, Հառիճավանքը և Նորավանքը:
Միջնադարում հայ ճարտարապետության դրսևորման եզակի ձևեր էին համարվում խաչքարերը, որոնք լայնորեն օգտագործվում են Հայաստանում: Այստեղ հայտանաբերվել են նախապատմական մոնոլիտներ, որոնք ծիսական նշանակություն են ունեցել հեթանոսական կրոնի համար: Կարևորելով խաչի նշանակությունը քրիստոնեության տեսանկյունից՝ բազմաթիվ փայտե խաչեր են կառուցվել Հայաստանի տարբեր սրբավայրերում: Փայտե խաչը խաչքարով փոխարինելու առաջին փորձերն իրականացվել են 4-7-րդ դարերում:
Սկսած Հայաստանի խորհրդայնացումից՝ 1920 թ., երկրում գերիշխում էին ճարտարապետության երկու հիմնական ուղղություններ՝ ազգային և դասական: Այսօր յուրաքանչյուր ոք հեշտությամբ կարող է տեսնել այս երկու ուղղությունների տարբերությունները՝ ազգայինը՝ Հանրապետության Հրապարակի Կառավարության շենքերը, Օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի շենքը, Մատենադարանը, Հայոց մեծ Եղեռնի զոհերի հուշակոթողը, և դասականը՝ Մարզահամերգային համալիրը, Զվարթնոց օդանավակայանը և այլ կառույցներ:
